CATIA V5’DE ESNEK ALT MONTAJ UYGULAMALARI :
Montaj datası denildiğinde; genelde belirli bir görevi gerçekleştirmek için uzayda belirli konumlarda bir araya gelen, bir veya birden fazla parça topluluğu akla gelir. CATIA V5’de montaj datasının uzantısı CATProduct’tır. CATIA V5’ deki montaj datası içine V5 CATPart dosya türünü çağırabileceğimiz gibi, farklı uzantılardaki data tiplerini de çağırabiliriz(step, igs, model, stl). Montaj datası içine bir başka montaj datasını da çağırabiliriz. Bu durumda çağrılan dataya “ana montaja ait alt montaj ” deriz. Esnek Alt montaj terimi; alt montaj dataları için uygulanan bir kavramdır. Esnek alt montaj kullanmakla konumlama şartı almış ya da almamış, alt montaja ait parçaları daha da serbest hale getiririz.
Ana montaj içindeki bir alt montajın, esnek alt montaj (Flexible-Rigid sub assembly ) yapılması :
Esnek alt montaj, Constraints araç çubuğunda Flexible-Rigid sub assembly 
ikonu kullanılarak yapılır. Komuta girilir, esnek yapılmak istenen alt montaj başlığı seçilir. Flexible-Rigid sub assembly ikonuna basılır. Böylece seçilen alt montaj esnek alt montaj yapılmış olur. Sonuç olarak, başlıktaki sembol değişir. Aşağıdaki şekilden de anlaşıldığı gibi, 
sembolü içindeki, mavi renkli çark ve beyaz renkli sayfanın bir kısmı, pembeye dönüşür.
.(Şekil 1- Şekil 2)
Catia V5’de esnek alt montaj uygulamaları aşağıdaki alanlara ayrılabilir;
1 Konumlamalarda esnek alt montaj,
1 Konumlamalarda esnek alt montaj,
2 Sınırlandırmalarda esnek alt montaj,
3 Montaj dosyasında sınırlamaları dikkate alarak yapılan hareketlerde esnek alt montaj,
4 Kinematikte esnek alt montaj
1- Konumlamalarda esnek alt montaj:
Konumlamalarda esnek alt montaj uygulamasına ait bir örnek verelim. Burada esnek alt montaj uygulamakla amacımız, alt montaj içinde bulunan parçaları birbirinden bağımsız, serbestçe hareket ettirebilmektir.
Aşağıdaki şekilde biyel montajına ait bir görüntü bulunmaktadır. Burada cıvata – somun grubu Fixation adlı alt montaj içindedir. Ürün ağacından Bolt-M8 başlıklı civatayı seçelim ve kumpası bu cıvatanın üstüne bırakalım. (Şekil 3).
Yukarıda görüldüğü gibi maus’un birinci tuşuna basılı tutarak cıvatayı seçilen doğrultuda (kumpasın kırmızı renkli doğrultusu) sağa doğru hareket ettirelim.
Ana montaj aktif iken yukarıdaki şekilde sadece cıvatayı seçmemize rağmen, cıvatanın somun ile birlikte hareket ettiğini görürüz.
Fixation adlı alt montaj grubunu esnek alt montaj yapalım. Bu durumda yukarıda olduğu gibi civatayı seçip tekrar hareket ettirmeyi denediğimizde sadece cıvatanın hareket ettiğini görürüz. Böylece alt montaj içinde bulunan cıvatayı, somundan bağımsız olarak tek başına hareket ettirmiş oluruz. (Şekil 4).
2 Sınırlamalarda esnek alt montaj ;
Sınırlamalarda esnek alt montajın kullanımına dair aşağıdaki şekli örnek olarak verebiliriz. Bu konu alt montaja ait bir parça ile, ana montaja ait diğer parçalar arasındaki sınırlandırmalarda önemlidir. Amaç, burada alt montaj parçasının sınırlama şartına grup olarak(alt montaj grubu) değil, tek başına bir parça olarak uymasını sağlamaktır.
Sınırlamalarda esnek alt montajın kullanımına dair aşağıdaki şekli örnek olarak verebiliriz. Bu konu alt montaja ait bir parça ile, ana montaja ait diğer parçalar arasındaki sınırlandırmalarda önemlidir. Amaç, burada alt montaj parçasının sınırlama şartına grup olarak(alt montaj grubu) değil, tek başına bir parça olarak uymasını sağlamaktır.
Yandaki şekilde her iki somunun cıvataya oturmadığı görülmektedir. Bu sorunu iki farklı yöntemle çözebiliriz :
a) Fixation alt montajını aktif hale getirip alt montaj içinde sınırlandırma vermek; Burada sadece alt montaj içindeki bu- lunan parçalar arasında (cıvata ve so- mun) şart verilebilir.(klasik yöntem).
b) Ana montaj aktif iken, Fixation alt montajı esnek alt montaj yapılır.
Somunun düzlemsel yüzeyi(alt montaj parçası) ile ve biyelin alt düzlemsel yüzeyi (ana montaj parçası) arasında şart verilebilir. Burada somun yerine otururken cıvatanın da onunla birlikte hareket etmediğine dikkat etmemiz gerekir. Somun, tek başına hareket etmiştir. Buna karşılık sınırlama ana montajda oluşmuştur. Bu durum esnek alt montaj uygulamamız sayesinde gerçekleşmiştir.
3- Montaj dosyasında sınırlamaları dikkate alarak yapılan hareketlerde esnek alt montaj;
Bu duruma örnek olarak da aşağıdaki şekli verebiliriz. Şekilde, bütün parçalar ve alt montajlar arasındaki gerekli tüm şartlar tanımlanmıştır. Şartların bazıları ana montajda, bazıları alt montaj içinde diğer kısmı ise alt montaj ile ana montaj arasında verilmiştir. Burada tüm şartları dikkate alarak sistemin tüm parçalarıyla hareketinin görülebilmesi, ancak esnek alt montaj uygulaması ile mümkün olacaktır. Aksi halde(rijit alt montajlar) sistemin tümünün hareketini görmek mümkün olmayacaktır.
Kumpası krankın yan silindir yüzeyine oturtalım. Burada bütün alt montaj gruplarını esnek alt montaj yapmaya dikkat edelim. Ürün ağacından krankı seçelim. Shift tuşuna basılı tutalım. Mausun sol tuşu ile kumpasın çembersel yayını kızartarak krankı döndürmeye çalışalım. Sistemin montaj içinde hareketini izleyelim. Burada oluşan hareket, esnek alt montajda verilen sınırlandırmalar ile ana montaj altında verilen sınırlandırmaların aynı anda dikkate alınması ile gerçekleşmiştir.
Esnek alt montajları rijit yaptığınızda bu hareket gerçekleşmeyecektir.
4- Kinematikte esnek alt montaj ;
Kinematik modülünde, esnek alt montaj olarak, aşağıdaki şekli örnek verebiliriz. Kinematikte esnek alt montaj uygulaması, alt montaj
parçaları ile ana montaj parçaları arasında kinematik şartların verilmesi için gereklidir. Ancak bu şekilde uygun mekanizmalar oluşturulabilir.
Turkish
English